به گزارش مشرق، در این چند سطر به این حادثه و بازتاب‌های بعدی آن از نگاه جامعه‌شناختی نگاه شده است؛ این نگاه حتماً موافق با نظر عده‌ای نخواهد بود، اما با توجه به نشانه‌های مهمی که در این حادثه وجود دارد و هر یک از آن‌ها نشان از یک عقبه سیاسی، فرهنگی و اجتماعی دارد، خوب است از نگاهی انتقادی حتماً به این حادثه پرداخته شود.
روایت ساده ماجرا ازاین‌قرار است: درگیری لفظی یک نماینده مجلس با یک کارمند دولت، استفاده برخی الفاظ رکیک توسط فرد نماینده (هرچند وی منکر این بخش است که البته نیاز به بررسی وجود دارد) و نهایتاً مداخله یک ارباب‌رجوع علیه نماینده مجلس و به بیرون هدایت نمودن نماینده از محل دفتر گمرک.
بیشتر بخوانید:
نماینده سراوان عضو کدام فراکسیون مجلس است؟
از منظر جامعه‌شناسی کلان نباید وقایعی ازاین‌دست را به‌صورت جزئی نگریست و آن را در یک‌زمان و مکان مشخص محدود کرد. در ادامه یادداشت برخی از نشانه‌های موجود در این حادثه را برای مخاطبان کمی باز می‌کنیم:
۱- برخورد طلبکارانه و از موضع بالا: آنچه در قطعه فیلم رسانه‌ای شده به‌صورت واضح نمود دارد، برخورد از موضع بالا و طلبکارانه نماینده مجلس با یک کارمند گمرک است، در این خصوص و از منظری جامعه‌شناختی باید گفت یکی از آفات هر نظام سیاسی وجود روحیه اقتدارطلبانه در برابر مردم عادی و نیز حس برتری‌جویی در مقابل آحاد است.
این امر نشان دهنده یک بیماری مهلک درصحنه اجتماع است که مانند آن در بسیاری بخش‌های دیگر جامعه ما هر روز یافت می‌شود اما مثل این حادثه در منظر افکار عمومی به‌صورت عریان مطرح نشده است و یا اگر مطرح شده چندان رسانه‌ای نشده است. این حس حتی در بین هیئت‌رئیسه مجلس که به‌جای تحقیق و تفحص از اصل ماجرا در بادی امر دستور به پیگیری پخش‌کننده قطعه فیلم دادند نیز به‌صورت مشخصی وجود دارد.
۲- طرح دعوای سیاسی در راستای منافع فردی و نه ملی: اساساً درخواست نماینده مذکور برای استیضاح (حتی در صورتی اثبات شود که کارمند گمرک اشتباه نموده است) نشان از آن دارد که بسیاری از دعواهای سیاسی در مجلس شورای اسلامی نه به‌عنوان یک معضل ملی بلکه به‌عنوان معضل جناحی و فردی مطرح است، به گواه بسیاری از افرادی که سابقه نمایندگی در مجلس دارند، بسیار اتفاق افتاده که برخی وزرا قربانی زیاده‌خواهی‌های نمایندگان مجلس شده و به استیضاح کشیده شده‌اند. (با فرض اینکه به نماینده بی‌احترامی شده باشد) چه طور یک نماینده مجلس به خود اجازه می‌دهد به دلیل به احترامی به وی در یک نهادی وزیر آن نهاد را استیضاح کند؟
۳- سوءاستفاده از نقاط حساس جامعه در راستای منافع شخصی: یک نماینده اهل تسنن به هر دلیلی به گمرک تشریف برده‌اند و آنجا بر سر موضوعی درگیری لفظی پیداکرده‌اند، آیا رواست که برای تبرئه خود مسائل قومی و مذهبی را پیش بکشند؟ اصلاً در کلیپ چنین چیزی مطرح است؟ این سوءاستفاده در موضوعات مختلف هر روز در حال رخ دادن است، نمودهای فراوانی از آن در جامعه وجود دارد، اما همان‌طور که در بالا ذکر شد مثل این حادثه به‌صورت عریان در معرض افکار عمومی قرار نگرفته است.
۴- شکسته شدن قبح برخی رفتارهای برتری طلبانه در منظر افکار عمومی: مداخله فردی از ارباب‌رجوع در بیرون کردن نماینده‌ای که از الفاظ رکیک استفاده می‌کرد و تقاضای خارج قانون از کارمند داشت نشان دهنده این است که افکار عمومی به دلیل بد عمل کردن و خطاهای واضح برخی نخبگان سیاسی به مرحله‌ای رسیده که اگر بتوانند در اماکن عمومی با آن‌ها تسویه‌حساب میکنند، این موضوع اگرچه دردناک است و نشان دهنده عمق فاصله مسئولین و مردم است اما نکته مثبت آن این است که مسئولان باید بدانند که جدا از مردم نیستند.
۵- تجربه برگزاری انتخابات در کشور نشان دهنده آن است که الگوی رأی‌دهی در انتخابات در برخی مناطق کشور به‌صورت واضحی خروجی درخواست برخی سران آن مناطق از مردم است، به صورتی که در برخی مناطق رأی مردم به برخی کاندیداها چه در انتخابات مجلس، چه شوراها و چه ریاست جمهوری به درخواست برخی افراد برجسته آن منطقه صورت می‌گیرد، شاید مردم آن مناطق لازم باشد در خصوص این نحوه رأی‌دهی تجدیدنظر کنند به این معنا که آیا هرکسی که توسط این افراد معرفی می‌شود باید حتماً توسط ایشان انتخاب شود و یا ملاک‌هایی توسط خود مردم باید لحاظ شود.
۱۰:۱۷ - ۱۳۹۷/۱۰/۰۲
۰۰:۲۵ - ۱۳۹۷/۱۰/۰۳
